Autor: Euko Just

Në tryezën e rrumbullakët të mbajtur të martën, 7 dhjetor të vitit 2021, u prezantuan dhe diskutuan gjetjet fillestare si dhe vlerësimi i boshllëqeve administrative në kuadër të funksionimit aktual të Ministrisë së Drejtësisë së Kosovës (MD), përkatësisht Departamentit për Profesione të Lira (DPL) dhe Divizionit për Mbikëqyrjen e Ligjshmërisë së Punës së PLJ. Tryeza e rrumbullakët u organizua nga projekti EUKOJUST, i financuar nga BE-ja, në bashkëpunim me Departamentin për Profesionet e Lira Ligjore të Ministrisë së Drejtësisë.

Tryeza e rrumbullakët ofroi mundësinë për diskutim dhe konsultim të hapur mbi kornizën ligjore, kompetencat, funksionimin dhe kapacitetin administrativ të Departamentit për Profesionet e Lira Juridike të MD dhe Divizionit për Mbikëqyrjen e Ligjshmërisë së Punës së PLJ, me qëllim të arritjes së konkluzioneve të përbashkëta për rrugën përpara.

Gjetjet paraprake së bashku me rekomandimet janë përgatitur dhe prezantuar nga ekspertja e lartë afatshkurtër, znj. Pepa Laleva, në bazë të një shqyrtimi të detajuar të situatës aktuale, përfshirë analizën e legjislacionit dhe praktikës së Kosovës, strukturat organizative dhe standardet përkatëse evropiane.

“Objektivi i këtij aktiviteti të projektit është të mbështesë MD-në në fuqizimin e Departamentit të PLJ-së, duke pasur parasysh rolin e këtij departamenti për ofrimin efektiv dhe cilësor të shërbimeve për profesionet e lira ligjore: noterët, përmbaruesit privatë, ndërmjetësuesit, administratorët e falimentimit dhe avokatët” tha Udhëheqësi i Ekipit të EUKOJUST, Volkmar Theobald.

Ai theksoi rëndësinë e veçantë që  kjo ka në vazhdën e rolit të PLJ si pjesë e sektorit të drejtësisë për rritjen e efikasitetit të gjyqësorit dhe forcimin e sundimit të ligjit në Kosovë..

Eksperti Afatgjatë i strukturës i EUKOJUST, Kristian Turkalj, theksoi se është në interes të të gjitha palëve të interesit në sektorin e drejtësisë që MD të ketë zyrtarë kompetentë dhe profesionistë të cilët i njohin mirë ligjet që rregullojnë disa aspekte të funksionimit të sektori i drejtësisë.

“Në këtë drejtim, u theksua nevoja e fuqizimit të mëtejshëm të Departamentit të Profesioneve të Lira Juridike, i cili duhet të zgjerojë fushëveprimin e kompetencave, të shoqëruar me forcimin e stafit të vetë Departamentit”, tha Turkalj.

Gjetjet e raportit u diskutuan hapur nga ekspertët evropianë, lideri i ekipit nga Zyra e BE-së (ZBE) në Kosovë, përfaqësuesi i Kabinetit të Ministrit të Drejtësisë, zyrtarë të shumtë të MD-së, kryetarët dhe përfaqësues të tjerë të Odës së Avokatëve, Odës së Noterëve dhe Odës së Ndërmjetësuesve të Kosovës. Rezultatet kryesore nga diskutimet do të analizohen, shqyrtohen dhe përfshihen nga projekti në raportin përfundimtar, përkatësisht në gjetjet dhe rekomandimet për funksionimin më efektiv të Departamentit të PLJ dhe Divizionit të MD-së për Mbikëqyrjen e Ligjshmërisë së Punës së PLJ.

Pjesëmarrja aktive e përfaqësuesve nga Sektori i Drejtësisë, Sektori i Administratës Publike, udhëheqësi i ekipit nga Zyra e BE-së, Nikolla Skarauzo (Nicola Scaramuzzo) dhe EUKOJUST është garanci e ndikimit të drejtpërdrejtë të rezultateve të tryezës së rrumbullakët në funksion të perspektivës evropiane të Kosovës dhe nevojës për ofrim të shërbimeve të orientuar drejt qytetarëve.

Në një tryezë të rrumbullakët të mbajtur më 2 dhjetor, Ekspertja e EUKOJUST për Qasjen në Drejtësi, Alina Laura Matache prezantoi një raport gjithëpërfshirës mbi qasjen në drejtësi për njerëzit e cenueshëm dhe grupet e margjinalizuara, duke u fokusuar te personat me aftësi të kufizuara, romët, ashkalitë dhe egjiptianët, si dhe komuniteti LGBTI.Raporti përfshin një analizë të kuadrit ligjor vendor, duke iu referuar standardeve dhe konventave ndërkombëtare, mekanizmave në dispozicion; qasje në institucionet gjyqësore për personat me aftësi të kufizuara; informacione në gjuhët zyrtare dhe në gjuhët në përdorim zyrtar; analiza e kostove, përfshirë këtu tarifat gjyqësore, kohën për të nda drejtësi, dhe të drejtën për zgjidhje efektive.Në tryezë morën pjesë përfaqësues institucionalë dhe të shoqërisë civile, organizata ndërkombëtare si USAID, EULEX, dhe Zyra e Bashkimit Evropian/Përfaqësuesi Special i BE-së.Të pranishmëve iu drejtuan: Këshilltarja nga Kabineti të Ministrit të Drejtësisë – Nazlie Bala, Kryesuesja e Departamentit për Integrime Evropiane në Këshillin Gjyqësor të Kosovës -Arlinda Krasniqi, Kryetari i Akademisë së Drejtësisë së Kosovës – Enver Fejzullahu, Shefi i Zyrës për Qeverisje të Mirë / Zyra e Kryeministrit – Habit. Hajredini, Kryetari i Forumit të Kosovës për Aftësinë e Kufizuar – Bujar Kadriu, Shoqata e të Verbërve të Kosovës- Mexhid Foniqi, Sebastian Serifovic nga Versitas, Isak Skenderi, Drejtor i Zërit të Romëve, Ashkalive dhe Egjiptianëve (VoRAE) dhe Arber Nuhiu, Drejtor i Qendrës për Zhvillimin e Grupeve Sociale ( CSGD).Të gjithë pjesëmarrësit e vlerësuan raportin pasi përmbante një analizë të plotë dhe ofronte rekomandime të përshtatura dhe konkrete për të rritur besimin në sektorin e drejtësisë dhe për të hequr barrierat, në mënyrë që të sigurohet qasje në drejtësi për të gjithë qytetarët.

Më 22 nëntor, Zyra për Qeverisje të Mirë/Zyra e Kryeministrit, në bashkëpunim me Programin e Bashkimit Evropian për Sektorin e Drejtësisë në Kosovë – EUKOJUST, organizuan punëtorinë mbi Qasjen në Drejtësi për komunitetet romë dhe ashkali. Kjo punëtori vjen pas një sërë konsultimesh në lidhje me hartimin e Strategjisë së tretë kushtuar përfshirjes së komuniteteve romë dhe ashkali në shoqërinë kosovare 2022-2026.Në punëtori, ekspertja afatgjatë e EUKOJUST, Alina Laura Matache, prezantoi rekomandime që synojnë rritjen e besimit në institucionet e sundimit të ligjit për romët dhe ashkalitë, si dhe parashikimin e aktiviteteve konkrete në Strategjinë e re. Në takim morën pjesë përfaqësues nga ministri të ndryshme si dhe shoqëria civile nga komunitetet romë dhe ashkali.

Më 1 dhjetor 2021, EUKOJUST në bashkëpunim të ngushtë me DL-ZKM-në organizoi një seminar mbi Acquis të BE-së për Procedurën Penale. Kjo punëtori ishte vazhdim i një ngjarjeje të organizuar më 29 tetor 2021, ku u prezantua Raporti mbi Acquis të BE-së për të Drejtën Procedurale Penale, hartuar nga EUKOJUST. Ngjarja e 29 tetorit 2021 shërbeu si fillim i qasjes tematike të shqyrtimit analitik të përafrimit me BE-në. Në të njëjtën kohë, kjo punëtori shërbeu edhe si një ngjarje sensibilizuese dhe çështjet e identifikuara në raport u diskutuan me palët përkatëse të interesit, si gjyqtarët, prokurorët, policia, shërbimin korrektuese, DL-ZKM, MD dhe avokatët mbrojtës. Ngjarja ishte shumë e suksesshme dhe shkaktoi një debat dhe diskutim të gjallë. Për shkak të debatit, jo të gjitha çështjet me rëndësi u diskutuan. Për më tepër, gjatë aktivitetit por edhe pas ngjarjes, pjesëmarrësit shprehën në formë të shkruar, interesin e tyre për të organizuar më shumë evente të këtij lloji. Nisur nga kjo, EUKOJUST dhe DL-ZKM organizuan një ngjarje vijuese më 1 dhjetor 2021 për të trajtuar çështjet e mbetura nga raporti dhe për të vazhduar me rritjen e ndërgjegjësimit të palëve të interesuara.

Prishtinë, 25 nëntor 2021 – KPK-ja, e mbështetur nga Programi i BE-së për Sektorin e Drejtësisë në Kosovë- EUKOJUST, ka organizuar një punëtori treditëshe, në të cilën janë duke marrë pjesë kryesuesi Jetish Maloku, kryeprokurorë të prokurorive, prokurorë të Zyrës së Kryeprokurorit të Shtetit, përfaqësues të projektit EUKOJUST, anëtarë të Komisionit për Çështje Normative, anëtarë të grupit për hartimin e këtij drafti dhe udhëheqës njësish nga radhët e administratës së sistemit prokurorial të Kosovës. Qëllimi i mbajtjes së kësaj punëtorie është prezantimi dhe diskutimi i organizmit të brendshëm dhe funksionimin e Prokurorit të Shtetit, përfshirë diskutimin e drafteve të organogramëve të Zyrës së Kryeprokurorit të Shtetit, Prokurorisë së Apelit, Prokurorisë Speciale të Republikës së Kosovës dhe prokurorive themelore të vendit. Në kuadër të prezantimeve dhe diskutimeve të draftit të përgjithshëm të kësaj rregulloreje, një theks i veçantë është vënë në strukturën dhe përgjegjësitë, organizimin e punës, organizimin e administratës dhe kushtet e nevojshme për punën e prokurorit të shtetit. Në përmbyllje të kësaj punëtorie, u tha se ky draft përmban elemente të rëndësishme për funksionalizmin sa më të mirë të punës në Institucionin e Prokurorit të Shtetit, miratimi dhe zbatimi i të cilit do të ndikojë në të ardhmen në fuqizimin dhe menaxhimin më të mirë të punës së Prokurorit të Shtetit.

Me 11 nëntor, EUKOJUST organizoi një tryezë të rrumbullakët mbi “Forcimin e Departamentit Ligjor të Ministrisë së Drejtësisë” . Pas prezantimit të gjetjeve preliminare nga ekspertja gjermane, të gjitha palët e interesit ishin ftuar të diskutojnë, mes tjerash, çështjen e ristrukturimit të Departamentit Ligjor, specializimin e stafit dhe bashkëpunimin me departamentet e tjera brenda Ministrisë. Tryeza e rrumbullakët ishte një mundësi për të reflektuat mbi kompetencat, rolin dhe përgjegjësitë e Departamentit Ligjor, përcjellë nga një diskutim i hapur dhe konsultim mbi atë se si ekipi i EUKOJUST mund të kontribuojë në forcimin e Departamentit Ligjor dhe të Ministrisë, në të ardhmen.

Bashkëpunimi juridik ndërkombëtar, si në çështjet penale ashtu edhe në ato civile, është vendimtar për pozitën rajonale dhe globale të Kosovës. Një bashkëpunim i tillë është një prej segmenteve të marrëdhënieve të jashtme të një vendi. Me 09 nëntor u mbajt një tryezë e rrumbullakët që i kushtohej Departamentit për Bashkëpunim Juridik Ndërkombëtar në Ministrinë e Drejtësisë. Eksperti afatshkurtër i EUKOJUST, Christian Johnson, ka bërë një analizë të organizimit të brendshëm të Departamentit (divizionet, rrjedhën e punës, statistikat, stafin, objektet dhe mjedisin e TI-së, përkthimi) si dhe bazën aktuale ligjore të Kosovës për bashkëpunim ndërkombëtar (ligjet kombëtare, marrëveshjet dypalëshe). Bazuar në këtë vlerësim gjithëpërfshirës, pjesëmarrësit e tryezës, që ishin jo vetëm anëtarë të stafit të Departamentit në fjalë por edhe gjyqtarë e prokurorë nga gjykatat dhe prokuroritë nga i gjithë vendi, të cilët mbështeten në funksionimin e bashkëpunimit ndërkombëtar për rastet e tyre, u angazhuan në një diskutim aktiv dhe të frytshëm, për një sërë aspektesh të rëndësishme për përmirësim të mëtejmë të këtij bashkëpunimi. Vëmendje e veçantë iu kushtua fushës së ekstradimit – e cila tashmë funksionon shumë mirë – dhe çështjes së përkthimit, që është çështje teknike dhe shpesh e nënvlerësuar, por vendimtare.

Prej 3 deri më 5 nëntor, EUKOJUST, në bashkëpunim me Zyrën Ligjore të Zyrës së Kryeministrit dhe Gazetën Zyrtare, organizuan një punëtori për finalizimin e draftit të Udhëzimit Administrativ për Standardet e Hartimit të Akteve Ligjore. Kjo punëtori ishte vazhdim i një punëtorie tjetër që u mbajt në shtator.Draft Udhëzimi Administrativ i hartuar nga EUKOJUST shërbeu si bazë për diskutimet dhe hartimin e draftit të Udhëzimit të ri Administrativ. Drafti përfundimtar përmban disa risi në lidhje me Udhëzimin Administrativ në fuqi.Ky draft përmban pjesën normative ku përfshihen rregullat dhe parimet kryesore të standardeve të hartimit të akteve ligjore. Këto rregulla dhe parime shtjellohen më tej në një manual të detajuar për hartimin e akteve ligjore, ku jepen shembuj dhe shpjegime konkrete. Për herë të parë drafti i Udhëzimit Administrativ prezanton rregullat mbi teknikat e ndryshimit të legjislacionit dhe autorizimin për aktet nënligjore. Gjatë kësaj punëtorie është finalizuar pjesa normative e Projekt-Udhëzimit Administrativ.EUKOJUST, Zyra Ligjore e ZKM-së dhe Gazeta Zyrtare planifikojnë, në muajt në vijim, të organizojnë punëtori të tjera me qëllim të finalizimit të Manualit për Hartimin Ligjor i cili do të jetë pjesë përbërëse e këtij Udhëzimi Administrativ.

Më 29 tetor, EUKOJUST në bashkëpunim me Zyrën e Kryeministrit dhe Ministrinë e Drejtësisë, organizoi një punëtori për të prezantuar Acquis e BE-së në Procedurat Penale. Punëtoria ishte pikënisje për qasjen tematike të shqyrtimit analitik të përafrimit të legjislacionit. Në të njëjtën kohë, punëtoria shërbeu si ngjarje informuese për shumë palë interesi dhe persona që procedurat penale i praktikojnë në punën e tyre të përditshme.Zëvendës Ministrja e Drejtësisë, Dr. Nita Shala, mbajti një fjalim mirëseardhjeje me ç ‘rast ofroi mbështetjen e Ministrisë së Drejtësisë dhe të Qeverisë lidhur me ndryshimin e qasjes në përafrimin e legjislacionit me Acquis e BE-së.Në fokus të punëtorisë ishte prezantimi i Raportit mbi Gjashtë direktivat e BE-së për Procedurat Penale, përgatitur nga Eksperti afatshkurtër i EUKOJUST, Dr. Tony Marguery. Raporti përshkruan Acquis e BE-së në procedurat penale, me theks të veçantë në vështirësitë e organeve transpozuese si dhe interpretimin e Gjykatës Evropiane të Drejtësisë dhe Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Në punëtori morën pjesë përfaqësues nga Ministria e Drejtësisë, Zyra e Kryeministrit, gjyqtarë dhe prokurorë, zyrtarë policorë, avokatë dhe zyrtarë nga Shërbimi Korrektues. Të gjithë pjesëmarrësit u angazhuan në diskutim aktiv dhe frytdhënës. Eksperti Afatshkurtër, Dr. Marguery dhe Eksperti Afatgjatë Dr. Idlir Peçi nga EUKOJUST, e udhëhoqën diskutimin dhe për të gjitha temat që u diskutuan ofruan një pasqyrë të praktikave gjyqësore nga Gjykata Evropiane e Drejtësisë dhe Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut. Kjo ishte punëtoria e parë nga disa sosh që EUKOJUST ka planifikuar të organizojë për Acquis të BE-së dhe përafrimin e legjislacionit.

Nga 2 deri më 5 nëntor 2021, Këshilli Prokurorial i Kosovës (KPK) organizoi një punëtori në Tiranë, për të vendosur pikënisjet dhe themelet kyçe për Planin Strategjik 2022 – 2025.

Eksperti afatgjatë i EUKOJUST, Cristian Nicoara dhe eksperti afatshkurtër Paul Beasley u ftuan për të mbështetur procesin dhe për të paraqitur perspektivat ndërkombëtare dhe evropiane mbi mekanizmat dhe proceset e planifikimit strategjik. Pas prezantimit të bërë qysh në fillim të punëtorisë, që përcaktoi linjën e punës dhe mekanizmat institucionalë që duhen ndjekur gjatë planifikimit strategjik, dy ekspertët e EUKOJUST më pas morën pjesë në diskutimet për fokusimin të procesit të vendimmarrjes drejt vendosjes së një udhëpërshkrimi strategjik dhe veprues të Planit.

Aktiviteti do të vazhdojë gjatë javëve në vijim në KPK,  për të përcaktuar përmbajtjen e planit siç është hartuar, ndërsa në fillim të dhjetorit do të organizohet një punëtori finale, me mbështetjen e EUKOJUST, për të finalizuar draftin e Planit Strategjik në mënyrë që t’ia paraqesin KPK-së për miratim.

Projekti EUKOJUST, në bashkëpunim me Odën e Avokatëve të Kosovës (OAK), organizoi një trajnim njëditor, me temën “Roli i avokatëve në përfaqësimin e viktimave të dhunës në familje”. Trajnimi u mbajt nga Ekspertja Afatgjate e EUKOJUST për Dhunë në Familje dhe Grupe të Margjinalizuara-Bardhë Krasniqi dhe Këshilltarja Juridike-Nita Bejta, për 18 avokatë të licencuar nga OAK.Fokusi i trajnimit ishte në ngritjen e kapaciteteve profesionale te avokatëve për mbrojtjen kundër dhunës ne familje, korniza ligjore vendore duke përfshirë trendet e fundit nga ligji dhe praktikat gjyqësore ndërkombëtare, si pjesë e programit të vazhdueshëm edukativ nën ombrellën e OAK, gjithashtu edhe forcimin e aftësive të buta të avokatëve që të kuptojnë dinamikën e situatave tek rastet me dhunë në familje.Pjesëmarrësit e vlerësuan lartë këtë trajnim dhe përfituan si nga pikëpamja profesionale ashtu edhe nga përvoja e mirë e trajnerëve.Trajnimi u mbajt në kuadër të objektivit specifik të projektit EUKOJUST për forcimin e qasjes në drejtësi për të gjithë qytetarët në Kosovë, veçanërisht në fushën e dhunës në familje dhe grupeve të pa favorizuara apo të margjinalizuara.

Më 18, 21 dhe 27 tetor, Ekspertët e EUKOJUST Cristian Nicoara dhe Dragomir Yordanov mbajtën një ligjëratë mbi “Bazat e Menaxhimit të Projekteve” për stafin udhëheqës të Akademisë së Drejtësisë së Kosovës. Në përgatitje për projektet e ardhshme, në mesin e të cilëve  kryesori është zhvendosja e Akademisë në një lokacion të ri, ligjërata pati në fokus te veçantë drejtimet kryesore që një menaxher projekti duhet ti ketë parasysh, për të siguruar zbatimin e suksesshëm të projekteve. U prezantuan,  diskutuan dhe u sqaruan fazat e ciklit jetësor të projektit, dhe u ilustruan me aktivitete përkatëse nga veprimtaria e AD-së.

Kjo fazë e ligjëratës do të pasohet nga një ushtrim praktik i planifikuar për nëntor 2021, ku stafi udhëheqës i AD-së do të punojë në projekte të rëndësishme nga jeta e përditshme, duke sjellë kështu në jetë njohuritë e paraqitura dhe ekspertizën e tyre profesionale.

Këshilli Prokurorial i Kosovës, me mbështetje nga projekti i Bashkimit Evropian/Programi për Sektorin e Drejtësisë në Kosovë (EUKOJUST), ka organizuar një punëtori treditore, në të cilën po marrin pjesë Kryesuesi Maloku, përfaqësues të Projektit EUKOJUST, anëtarë të Komisionit për Çështje Normative dhe zyrtarë të Departamentit të Teknologjisë Informative në SKPK, të cilët, njëkohësisht, përbëjnë edhe Grupin punues për hartimin e draftit të Rregullores për menaxhimin e proceseve të punës përmes Sistemit për Menaxhimin Informativë të Lëndëve (SMIL). Në këtë punëtori do të jenë në fokus të diskutimit për tre ditë me radhë një mori çështjesh procedurale, përfshirë: administrimin, menaxhimin, të drejtat e qasjes, kërkimin e të dhënave në SMIL, komunikimin me palët në procedurë, pranimin, regjistrimin dhe shpërndarjen e lëndëve dhe aspekte të tjera pune, që janë në kuadër të draftit të Rregullores për menaxhimin e proceseve të punës përmes SMILI-it, i cili i dedikohet kryekëput funksionimit sa më të mirë të proceseve të punës në sistemin prokurorial. Pjesëmarrësit, u shprehën se kjo punëtori është jashtëzakonisht e rëndësishme për shkak se një ndër shtyllat e reformave në sistemin prokurorial është edhe digjitalizimi i punës së prokurorive, më anë të të cilit rritet efikasiteti i punës dhe mundësohet një menaxhim më i mirë i resurseve të përgjithshme.

Më 12 tetor, Ekspertja e EUKOJUST për Arsimim Juridik Publik/Dhuna në familje dhe grupet e margjinalizuara- Bardhë Krasniqi,  mori pjesë në dëgjimin publik lidhur me Projektligjin e parë mbi parandalimin dhe mbrojtjen nga dhuna në familje, dhuna ndaj grave dhe dhuna me bazë gjinore, organizuar nga Komisioni i Kuvendit të Kosovës (KK) për të Drejtat e Njeriut, Barazinë Gjinore, Personat e Pagjetur, Viktimat e Dhunës Seksuale të Luftës dhe Peticionet. Seanca dëgjimore u kryesua nga Kryetarja e KK-së Duda Balje, e cila i ftoi organizatat e shoqërisë civile, përfaqësuesit e qeverisë dhe organizatat ndërkombëtare dhe projektet e financuara nga donatorët, të ofrojnë komentet e tyre.

Ekspertja e EUKOJUST përgëzoi Komisionin e KK-së për nismën dhe përpjekjet për të harmonizuar projektligjin me legjislacionin e BE-së si dhe Konventën e Këshillit të Evropës për parandalimin dhe luftimin e dhunës kundër grave dhe dhunës në familje (e njohur si Konventa e Stambollit) dhe theksoi rëndësinë e një përafrimi të tillë për sistemin juridik të Kosovës dhe nevojat e viktimave të dhunës në familje. Ajo shpjegoi se një nga objektivat specifike të projektit EUKOJUST është forcimi i qasjes në drejtësi për të gjithë qytetarët në Kosovë, veçanërisht në fushën e dhunës në familje dhe grupeve të pa favorizuara ose të margjinalizuara. Ekspertja e EUKOJUST ofroi ekspertizën e saj në fushën e hartimit legjislativ dhe në të drejtën ndërkombëtare mbi qasjen në drejtësi, të drejtën civile dhe penale. Një ekspertizë e tillë do të ofrohet përmes Mekanizmit të Rishikimit Legjislativ (MRL) të kryesuar nga Përfaqësuesi i Posaçëm i Bashkimit Evropian në Kosovë (PPBE)

Komiteti i KK-se dhe pjesëmarrësit ndanë pikëpamjet e  tyre dhe u pajtuan për hapat e mëtutjeshëm.

Komentet e PPBE MRL -së do t’i dërgohen Komisionit të KK-së brenda një muaji.

Projekti 𝐄𝐔𝐊𝐎𝐉𝐔𝐒𝐓, në partneritet me 𝐏𝐫𝐨𝐣𝐞𝐤𝐭𝐢𝐧 𝐞 𝐀𝐦𝐛𝐚𝐬𝐚𝐝𝐞̈𝐬 𝐁𝐫𝐢𝐭𝐚𝐧𝐢𝐤𝐞: “𝐅𝐨𝐫𝐜𝐢𝐦𝐢 𝐢 𝐒𝐢𝐬𝐭𝐞𝐦𝐢𝐭 𝐭𝐞̈ 𝐃𝐫𝐞𝐣𝐭𝐞̈𝐬𝐢𝐬𝐞̈ 𝐧𝐞̈ 𝐊𝐨𝐬𝐨𝐯𝐞̈”, organizoi një tryezë të rrumbullakët me një grup të rëndësishëm të Organizatave të Shoqërisë Civile, të cilat janë aktive në fushën e monitorimit të institucioneve të drejtësisë në Kosovë .

Qëllimi i kësaj tryeze ishte t’u ofrojë organizatave të përzgjedhura një platformë për akordimin e qëndrimeve të tyre në lidhje me Këshillin Prokurorial të Kosovës dhe sistemin prokurorial në përgjithësi, duke nxjerrë një sërë rekomandimesh dhe kërkesash që duhet të përmbushen nga KPK-ja në mënyrë që kjo e fundit ta përmirësojë komunikimin dhe bashkëpunimin me akterët e shoqërisë civile.

Diskutimi ishte tejet frytdhënës dhe nxitës, me ç ‘rast pjesëmarrësit prezantuan çështje të shkëlqyeshme dhe pikëpamje të qëndrueshme në lidhje me atë se si të vazhdohet tutje.

Diskutimet në këtë tryezë të rrumbullakët do t’u drejtohen institucioneve përkatëse të drejtësisë nga të dyja projektet për t’u siguruar kushtet për përmirësimin dhe zgjerimin e bashkëpunimit në mes tyre do të plotësohen.

Si vazhdimësi e diskutimit do të organizohet një tryezë tjetër në një të ardhme të afërt, për t’u siguruar që procesi po zhvillohet më tej dhe pa ndonjë vonesë, ku të dyja palët, si Organizatat e Shoqërisë Civile ashtu edhe Këshilli Prokurorial i Kosovës, do të përfitojnë nga kjo.

Projekti EUKOJUST promovon praktikat e mira dhe fuqizon viktimat nga komunitetet e cenueshme për t’u afruar dhe kërkuar shërbimet e Zyrës për Mbrojtjen dhe Ndihmë Viktimave (ZMNV). Raporti i vlerësimit, i cili sot u prezantua para shefit të ZMNV-së, z. Basri Kastrati, mbrojtësve të viktimave, anëtarëve të KPK-së, përfaqësuesve të shoqërisë civile dhe organizatave ndërkombëtare, theksoi rëndësinë e forcimit dhe profesionalizimit të zyrës përgjegjëse për përfaqësimin dhe mbrojtjen e të drejtave të viktimave.

Raporti, i hartuar nga ekspertja e projektit EUKOJUST mbi qasjen në drejtësi, Alina Matache dhe këshilltarja ligjore e EUKOJUST-it, Nita Bejta, ofroi disa rekomandime të tilla si ofrimi i trajnimeve strategjike të përshtatura dhe të planifikuara me qëllim të specializimit të MV-ve në fusha të veçanta,  ofrimi i burimeve dhe lehtësirave adekuate njerëzore për t’i mbështetur viktimat me ndihmë individuale, mundësimi i balancit gjinor në secilën zyrë rajonale, ofrimi i trajnimeve të detyrueshme të fokusuara në qasjen me në qendër viktimën, paraqitja e një sistemi të kontrollit të cilësisë përmes monitorimit dhe vlerësimit të ofrimit të shërbimeve, mbajtja e fushatave përgjatë tërë vitit dhe paraqitja e një forme të procedurave të ankesave ose procedurave të kundërshtimit, ku viktimat ose akterët e tjerë mund të paraqesin një ankesë për mospërputhje me standardet.

EUKOJUST është i përkushtuar që të ofrojë aktivitete në të ardhmen rreth ndërtimit të kapaciteteve, të cilat do të përqendrohen në qasjen e përqendruar tek viktimat, tek afrimi i qytetarëve me institucionet shtetërore për të kërkuar mbrojtje.

Projekti promovon punën me empati dhe në mënyrë të koordinuar me të gjitha institucionet në interes të përmirësimit të qasjes në drejtësi për njerëzit në nevojë dhe grupet e margjinalizuara, në përputhje me nevojat individuale të viktimave.

21-22 shtator 2021
Hotel Sirius

Gjatë katër muajve të fundit Projekti EUKOJUST ka punuar me Zyrën Ligjore të Zyrës së Kryeministrit (ZL-ZKM) në rishikimin e rregullave ekzistuese për standardet e hartimit të akteve legjislative në Kosovë. Pas një analize të detajuar që projekti EUKOJUST i ka bërë Udhëzimit Administrativ për Standardet e Hartimit të Akteve Normative, EOKUJUST i ka ofruar ZL-ZKM-së një projekt-udhëzim të ri me qëllim të përafrimit të tij me Projektligjin për Aktet Juridike. Ky i fundit ka marrë opinion pozitiv nga Komisioni i Venecias dhe ka për qëllim që për herë të parë në Kosovë ta rregullojë hierarkinë e akteve juridike, llojin e akteve juridike, çështjet e delegimit sa i përket akteve nënligjore, konsolidimin dhe korrigjimin e legjislacionit dhe parimet kryesore të hartimit të akteve juridike. Projekt-udhëzimi na njofton me disa risi siç janë rregullat kryesore për llojet e akteve që kërkojnë ndryshimin e legjislacionit, rregullat për hartimin e opinioneve ligjore, rregullat për delegim sa i përket akteve nënligjore, rregullat për përafrim me acquis të BE-së, rregullat për citimet dhe referencat e legjislacionit tjetër, rregullat për konsolidimin e legjislacionit, etj. Projekt-udhëzimi është konceptualizuar si një udhëzim që do të shoqërohet me një Doracak për Standardet e Hartimit të Akteve Juridike i cili përmban rregulla më të hollësishme dhe shembuj konkretë për të gjitha temat që i mbulon udhëzimi administrativ.

Duke marrë parasysh rëndësinë e këtyre dy akteve legjislative, projekti EUKOJUST dhe ZL-ZKM-ja organizuan një punëtori dyditore për të punuar intensivisht në përfundimin e tyre. Kjo është punëtoria e parë e serisë së atyre që janë planifikuar të organizohen e ku qëllimi përfundimtar është reformimi i standardeve të hartimit të legjislacionit, krijimi i metodologjisë për konsolidimin e legjislacionit dhe inicimi i procesit të pastrimit të legjislacionit në Kosovë.